روشنگری نا خواسته

از همان روزهای نخستین درست کردن انجمن بازیگران در خانه تئاتر ، با درخواست عضویت بازیگران حرکات موزن رو برو بودیم . اما مطابق تعریفی که در آیین نامه انجمن ما از بازیگر شده ، نمی توانستیم آن ها رابپذ یریم . البته بعضی از این دوستان شرایط عضویت را به دلیل بازی درصحنه و مطابق تعریف آیین نامه انجمن بازیگران داشتند و عضو هم شدند ؛ اما تعداد قابل توجهی از آن ها برخلاف میل ما بیرون در ماندند. تا این که چند تن از جوانان پرتلاششان پس از پیگیری ها و رفت و آمد ها و رای زنی ها ی فراوان ، انجمن خود را در خانه تئاتر برپا کردند. اما برپایی این انجمن ، به این معنا نبود که بلافاصله همه گروه های دیگر در این رشته  ، از این مجموعه نو پا استقبال کنند وعلی رغم انتظار ، معدودی از دوستان پذیرای این عضویت شدند و مسائل حاشیه ای دیگری پایه ها ی این بنای تازه ساز را لرزاند . این تکانه ها به شب جشن نیز نشت یافت . جشنی که خیلی گرم و خوب آغاز شد و برگزارکنندگان بادست های پر به میدان آمدند ؛ از مطالب بولتن روزانه شان گرفته ، تا " ووله " های ساخته شده و قطعات نمایشی زیبا و ... امادر نمایش "ووله " ها تمام کسانی که با آن ها گفتگو شده بود ، با نام " انجمن نمایشگران نمایشهای بی کلام " مخالف بودند .اما این مخالفت به گونه ای ابراز می شد که گویا این نام از سوی خانه تئاتر و شخص آقای راد مدیرعامل خانه ، به این انجمن تحمیل شده است .  زمانی که دیگر برنامه درشرف پایان بود، این انتقاد به مجری هم سرایت کرد وآقای ایرج راد را که در میان مدعوین نشسته بود واداشت تا برخاسته و توضیحی  بدهد . راد گفت :
" هیچ یک از دوستان نه خانم و نه آقا به غیر از آقای امانی که رئیس این انجمن بود در باره نام انجمن بامن گفتگو نکرد. من تنها  نظرم را گفتم و ایشان هم قانع شدند که این نام مناسب تراست .
دلایل من این هاست :
۱ – نام حرکات موزون به خیلی از رشته ها نیز دلالت می کند و به نظرمن  ازهمان زمان نام گذاری نامناسب بود.
۲ – این گروه ها چنان که از کارشان پیداست ، نمایشگرند . کارشان نمایش است . داستان و یا واقعه ای را باحرکت به نمایش در می آورند.
۳ – رقص هم نیست . اگر رقص بود ، به تئاتر مربوط نبود و باید انجمنی خارج از خانه تئاتر درست می کردند.
به این دلایل بود که رئیس انجمن قانع شد  واین نام را قبول کرد . من نخواسته ام این نام را آن گونه که دوستان بیان می کنند ، از موضع قدرت  به انجمن تحمیل کنم . حالا اعلام می کنم که هرنامی که مایلید و می پسندید روی انجمن خود بگذارید.
آنگاه آقای امانی رئیس انجمن پشت بلند گو قرارگرفت و ضمن تشکر از حسن نیت و زحمات  و هیات مدیره خانه تئاتر از آقای راد عذرخواهی کرد و تمام گفته های ایشان  را تایید نمود . درضمن  اجازه خواست که فرصت اظهارنظر و یا حتی مخالفت به دوستان بدهیم و آنرا بی ادبی تلقی نکنیم .
با این که این کنش و واکنش روشنگرانه ، در برنامه امشب ناخواسته پیش آمد ، اما سرانجام بدی نداشت . زیرا با اعلام صریح راد ، چه آنها که تصور می کردند این نام گذاری از سوی مدیر عامل خانه تئاتر تحمیل شده و چه آن هایی که این نام را به هر دلیل نمی پسندیدند ، پی بردند که هیچ دیواری برای نام گذاری انجمن آن ها در خانه تئاتر ساخته نشده است .
گیرو دار پند آموزی بود.  تجربه نشان می دهد ، ناهنجاری هایی از این دست ، پی آمد نبود پیوند متقابل است . هر پیشنهاد از بالا ، تازمانی که گفتگوی اقناعی و بسنده حول وحوش آن صورت نگیرد ، حالت بخشنامه به خود می گیرد. ونا خواسته  واکنش هایی را برمی انگیزد . این تجربه را انجمن بازیگران در مورد آیین نامه داخلی خود از سرگذراند. صد البته که پذیرش اکثریت هم به معنای درستی یک امر نیست ؛ بلکه هر خواسته  (حتی اکثریت ) باید توسط هیات مدیره با روح اساسنامه تطبیق داده شده ، و به بدنه گزارش اقناعی گردد.